Dag 1: Introductie Deens onderwijssysteem, klasobservaties wetenschappen en wiskunde en culturele activiteit
Deens onderwijssysteem
Deze week werden we hartelijk ontvangen in Sofiendalskole in Aalborg (Denemarken).
De Sofiendalskole is een publieke school met 110 personeelsleden en 680 leerlingen van 6 tot 16 jaar (primary school and secundary school).
Aalborg is verdeeld in 52 districten. Schoolkeuze wordt bepaald door het district waarin het gezin woont. Slechts bij uitzondering kan hiervan worden afgeweken.
De Deense overheid tracht op een actieve manier de sociale mix in buurten divers te maken door bewust na te denken waar er sociale wijken worden gebouwd. De school is dan ook een demografische weerspiegeling van de buurt waarin ze gelegen is.
De school heeft een aparte afdeling voor leerlingen met autisme en ADHD. Deze is gelegen in een apart gebouw op het schooldomein. Waar mogelijk wordt infrastructuur gedeeld.
Schoolbeleid
De school geeft aan veel belang te hechten aan het welbevinden van kinderen. De school is zoekende naar op welke manier ze omgaan met differentiatie en uitdagen van leerlingen. De school tracht haar beleid datagericht vorm te geven bv. op basis van testen, overleg met leerkrachtenteam, ... Hierbij wordt zowel gekeken naar het proces dat leerlingen doormaken, alsook de resultaten.
Verder heeft het beleid aandacht voor diversiteit en inzetten op democratie en burgerschap. De school heeft een structureel verankerde leerlingenraad. Een vertegenwoordiging hiervan neemt deel aan de schoolraad en heeft daar stemrecht.
Aansluitend kregen we een rondleiding waarbij we een bezoek brachten aan het PLC, een soort van openleercentrum.
Wiskunde- en wetenschapsles
Elke klas beschikt over een eigen klaslokaal. Afhankelijk van het vak gaan ze naar een wetenschapslokaal of een ander vaklokaal.
Leerlingen gaan zelfstandig naar hun klaslokaal en wachten daar op hun leerkracht. Wat ons opvalt is dat de leerkrachten erin slagen van zodra ze een instructie geven de aandacht te hebben van de leerlingen.
De leerkrachten trachten binnen hun lessen maximaal betekenisvol en aanschouwelijk te werken. Tijdens de wetenschapsles deden de leerlingen verschillende leerlingenproeven rond dichtheid. Hierbij hanteren ze de wetenschappelijke methode.
Bij de wiskundeles hebben we het belang van herhaling en oproepen van voorkennis in het Deense onderwijssysteem kunnen ervaren. Bij aanvang van de les schreef en tekende de leerkracht verschillende wiskundige begrippen en tekeningen op het bord. Aan de hand hiervan vond een onderwijsleergesprek plaats. Leerlingen kregen ter voorbereiding hierop kort de tijd om per twee te overleggen.
De gemiddelde grootte van een klasgroep in Denemarken is tussen de 20 en 25 leerlingen, hoewel we in de praktijk hebben vastgesteld dat dit vaak lager is.
Culturele activiteit
In de namiddag hebben we gebruik gemaakt van het mooie weer en zijn we naar een uniek natuurfenomeen gaan kijken. We bezochten de plaats Skagen waar de Baltische en Noordzee samenkomen. Verder brachten we op onze rit terug naar Aalborg een bezoek aan een verzonken kerk in de duinen en maakten we een korte autorit op het strand.
Dag 2: Rondleiding Makerspace en go-karting tijdens wiskundeles
Makerspace
De makerspace is er gekomen naar aanleiding van een stimulans vanuit de overheid en subsidies vanuit private initiatieven. Dit om leerlingen te prikkelen voor wetenschap en techniek en een leeromgeving te creëren waarin ontwerpen, experimenteren en creëren centraal staan. Momenteel zijn er in het Deense onderwijssysteem nog geen specifieke eindtermen STEM. Het zelf ontwerpen van 3D-prints, ontwerpen maken voor de lasercutter en het schrijven van code komen nog niet echt aan bod.
De ruimte beschikt momenteel over een lasercutter, een aantal 3D-printers, een plotter, een hittepers voor textiel en verschillende didactische modellen zoals microbit, legomindstorms, ... Het betreft apparatuur die je in Vlaanderen kan verwachten in de lagere school en eerste graad secundair onderwijs.
De school heeft de ambitie om te groeien in STEM-didactiek en het opzetten van STEM-projecten. Hierin zijn ze op zoek naar partnerschappen met andere scholen zoals de onze.
Go-karten
Ter introductie op de lessen wiskunde rond statistiek, gemiddelden, leren rekenen met tijd en snelheden, ... gingen we go-karten samen met de leerlingen. Gezien het onderwijssysteem in Denemarken gratis is, is dit een financieel haalbare uitstap.
Dag 3: Kennismaking leerlingbegeleiding en concert
Leerlingbegeleiding
Eén keer per maand komt de leerlingenraad samen onder begeleiding van twee leerlingbegeleiders. In de leerlingenraad zijn telkens twee leerlingen per klas vertegenwoordigd. De agenda wordt voorbereid door een kerngroep van leerlingen samen met de leerlingbegeleiding. Praktische zaken zoals de toiletten, middagmaaltijden, aankleding speelplaats ... worden er besproken. In Denemarken wordt om de vijf jaar een welzijnsbevraging afgenomen. De resultaten hiervan worden tevens besproken binnen de leerlingenraad.
Binnen de leerlingbegeleiding zijn er verschillende opdrachten. Sommige leerlingbegeleiders focussen op welbevinden. Anderen meer op het leren van leerlingen. Naast de leerlingbegeleiders zijn er ook leerkrachten die verantwoordelijk zijn om groepen leerlingen bijles of extra ondersteuning te geven (bv. anderstalige leerlingen, wiskunde, ...).
Er is geen sanctiebeleid op school zoals nablijven of strafstudie. Indien leerlingen aanlopen tegen hun gedrag worden ouders maximaal mee verantwoordelijk gemaakt en betrokken. Dit staat in contrast met de ouders die de verantwoordelijkheid meer en meer bij de school willen leggen.
We merken dat er een open cultuur is van vertrouwen waarbij leerlingen ruimte krijgen (bv. zelf beslissen kort pauze te nemen, te gaan werken in de gang, water te gaan halen, dragen van petten, eten van kauwgom, microgolf gebruiken, ...). Structuur zoals we deze bij ons gewoon zijn (bv. een schoolbel, actief aanmoedigen deel te nemen aan de les, flexibiliteit inzake einde van een les, te laat komen, ...), ervaren we hier niet.
Gezien leerlingen vanaf hun 6de tot 16de een algemene opleiding volgen, lijkt differentiatie voor ons een enorme uitdaging. De leerkrachten waarmee we gesproken hebben, geven zelf ook wel aan dat ze een aantal leerlingen kunnen bedenken die in het Vlaamse onderwijssysteem beter zouden passen. Zowel in functie van uitdaging voor leerlingen met een grote leerhonger, als leerlingen die meer praktijkgericht willen werken.
De school hanteert een leerlingvolgsysteem via Google Drive. Communicatie met ouders en leerlingen verloopt via Aula (cfr. Smartschool).
We bezochten aansluitend de Sirius-klas voor leerlingen met ADHD en autisme. De aanpak met kleine klasgroepen, afgezonderde werkplekken, ... is identiek aan onze werking.
Concert
's Avonds konden we genieten van een leuke maaltijd met Matthias en Anders met aansluitend een zangconcert gebracht door een koor (NABLA) waarvan één van hun collega's deel uitmaakt.
Dag 4: Wetenschapsproject 9the grade en kookles
Voor hun eindexamen dienen de leerlingen een wetenschapsproject te maken. De les die we hebben kunnen bijwonen was een laatste voorbereiding hierop. Aansluitend bezochten we een kookles en muziekles die valt onder de vrije keuze van de leerlingen.
Dag 5: Bezoek techniekles en planning verdere samenwerking
Morgen rest er ons nog een bezoek aan een techniekles met aansluitend een gesprek met de directie en leerkrachten. Tijdens dit overleg zetten we de verdere lijnen uit voor een verdere samenwerking en reflecteren we over ons bezoek aan Sofiendalskolen.
Comments